Διόλου κολακευτική η ακριβής μεταφορά του ονόματός της στα ελληνικά από την αλβανική, από την οποία προήλθε η συνοικία στα βορειοανατολικά ριζά της Ακρόπολης. Στην καθομιλουμένη των γειτόνων «νονών» της, «πλάκα» σημαίνει ηλικιωμένη ή γριά. Ωστόσο, η πλούσια ελληνική γλώσσα αποκαλεί τον γοητευτικότερο οικισμό της Αθήνας το ευγενές «παλιά πόλη», φανερώνοντας τη μακραίωνη ιστορία του και την προϊστορική του καταγωγή.
Η Πλάκα, όπως γνωρίζουμε, δεν υπήρξε πάντοτε κατοικημένη. Τον 12ο αιώνα, πειρατικές επιδρομές ανάγκασαν τους κατοίκους να φύγουν, και η περιοχή παρέμεινε έρημη για τέσσερις αιώνες. Κατοικήθηκε εκ νέου κατά την Τουρκοκρατία, όταν Αλβανοί φρουροί και γεωργοί άρχισαν να εγκαθίστανται στην περιοχή.
Ο Θ. Ν. Φιλαδελφεύς παρατηρεί ότι οι γεωργοί Αλβανοί κατοικούσαν γύρω από το θέατρο του Διονύσου, καταδεικνύοντας την αλβανική προέλευση του ονόματος Πλάκα. Ένα ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι οι σπηλιές της βορειοανατολικής πλευράς του βράχου της Ακρόπολης προσέφεραν στέγη στους κατερχόμενους από την Ανάφη, οι οποίοι αναζητούσαν κατο shelter κατά την περίοδο της ανοικοδόμησης της Αθήνας. Πιο συγκεκριμένα, αρκετοί Αιθίοπες που είχαν φέρει οι Οθωμανοί για να υπηρετούν παρέμειναν εκεί, κάνοντάς τους γνωστούς ως «μαύρες πέτρες» λόγω του χρώματος που είχε πάρει το χώμα της περιοχής. Αυτή η πλούσια ιστορία έχει καταγραφεί και από τον Δανό παραμυθά Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, ο οποίος το 1841 αναφερόταν στους Αιθίοπες κατοίκους με τον χαρακτηρισμό «γειτονιά των Αφρικανών» στην Ακρόπολη.
Η κατάσταση αλλάζει μέσα στον 20ο αιώνα, ιδίως το 1966, όταν η Πλάκα και τα «Αναφιώτικα» βρίσκονται στο επίκεντρο μιας σφοδρής αντιπαράθεσης μεταξύ επιστημονικής κοινότητας και κυβερνητικών παραγόντων. Οι ομιλητές διακρίθηκαν σε αυτούς που υποστήριξαν την απαλλοτρίωση και την αρχαιολογική έρευνα και εκείνους που ζητούσαν τη διατήρηση του πλούτου της συνοικίας και της πολιτισμικής της κληρονομιάς, υπογραμμίζοντας τη σημασία της περιοχής ως κρίκου που συνδέει την παρούσα Αθήνα με το παρελθόν της.
Η Πλάκα σήμερα μετράει πολλά χρόνια συνεχούς αλλαγής, αλλά για πολλούς προβάλει ως ζωντανή ιστορική συνοικία. Οι απόψεις για το μέλλον της παραμένουν διαιρεμένες – υπάρχουν αυτοί που προτείνουν τη μετατροπή της σε αρχαιολογικό πάρκο και άλλοι που πιστεύουν ότι θα πρέπει να προστατευθεί η υπάρχουσα δομή και η κληρονομιά της με σεβασμό προς τους κατοίκους και την ιστορική φυσιογνωμία της περιοχής.
Η διήμερη διαβούλευση για το μέλλον της Πλάκας ανέδειξε την επιτακτική ανάγκη για διάλογο και κοινές λύσεις, ενώ οι προβληματισμοί για την ταυτότητα και την ιστορία της Αθήνας παραμένουν επίκαιροι. Οι συνέπειες των αποφάσεων εκείνης της εποχής εκτείνονται μέχρι σήμερα, σμιλεύοντας τη φυσιογνωμία της πόλης και την κληρονομιά που η Πλάκα αντιπροσωπεύει.
Πηγή: newsbeast.gr
